بررسی بیمه پذیری ریسک پالایشگاههای نفت و گاز یکی از مهمترین مباحث امروزه شرکتهای بیمه میباشد زیرا کشور ما ایران سرشار از منابع نفت و گاز است و به اتکا بر همین موضوع خطرات و ریسکهای بسیاری در پالایشگاههای ما بوجود میاید. همین موضوع به اهمیت بیمه پذیری ریسک پالایشگاه اشاره میکند.
با توجه به ماهیت عملکردی صنایع پتروشیمی و پالایشگاهها که فرآیندهای آن توأم با حرارت و فشار زیاد است، سنگینترین خطرات و عدم اطمینانها در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی در این حوزهها وجود دارد. و همچنین به علت انجام طیف گستردهای از عملیات در این صنایع تحت شرایط فشار و حرارت بالا و در نتیجه وجود سه عامل اشتعال، انفجار و انتشار مواد سمی، زنجیره عملیات در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی را به طور مستمر تهدید میکند. این موضوع باعث افزایش اهمیت بررسی بیمه پذیری ریسک پالایشگاه میشود.
برای پوشش ریسک صنایع نفت، گاز و پتروشیمی مانند هر صنعت دیگری، بیمه به عنوان یک ابزار، نقش مهمی در انتقال ریسک از این صنایع به عهده دارد که از آن طریق امکان توزیع ریسک میان بیمهگران و بیمهگزاران فراهم میشود.
نمونه حوادث در صنایع نفت و گاز کشورمان
از نمونه حوادث فاجعه آمیز و خسارتهای بهوقوع پیوسته در صنایع نفت گاز ایران میتوان به وقوع حادثه انفجار کوره گوگردسازی پالایشگاه اصفهان، فوران نفت و گاز چاه شماره 24 نفتشهر، انفجار و آتشسوزی چاه شماره 104 مارون، انفجار مخزن شماره 13 پایانه های مواد نفتی شرکت OTC اشاره نمود. وجود پالایشگاههای نفت و پالایشگاههای گاز در ایران حکایت از ریسکها و خطرات قابل توجهی دارد. به همین علت لازم است که بیمه پذیری ریسک پالایشگاههای نفت و گاز با دقت بیشتری انجام شود.
دسته های اصلی پالایشگاه گاز
در پالایشگاه گاز واحدهای عملیاتی مختلفی برای تولید محصولات و فرآوردههای متنوع طراحی و ساخته شدهاند. به طور کلی این واحدها به سه دسته اصلی شامل: واحدهای اصلی (فرآیندی)، واحدهای پشتیبانی (یوتیلیتی) و واحدهای جانبی تقسیم میشوند. واحدهای اصلی وظیفهی فرآوری خوراک پالایشگاه و تولید محصولات میانی و نهایی را بر عهده دارند عموماً شامل مجموعه واحدهای تأسیسات دریافت، مجموعه واحدهای فرآوری گاز، مجموعه واحدهای تصفیه و مجموعه بازیافت گوگرد و تولید گوگرد جامع هستند.
واحدهای پشتیبانی عبارتند از: واحد تولید و توزیع انرژی الکتریکی (نیروگاه)، واحد تولید و توزیع بخار، واحد تأمین سوخت گازی، واحد تأمین هوا، واحد نیتروژن، واحد دریافت آب از دریا، واحد نمک زدایی از آب دریا، واحد تصفیه آب، واحد تأمین آب آشامیدنی، واحد تصفیه پساب، واحد تأمین آب آتشنشانی، واحد دیزل، واحد تأمین آب سرد. و نهایتاً واحدهای جانبی کلیه واحدهای غیر فرآیندی که وظیفه پشتیبانی واحدهای فرآیندی و یوتیلیتی را برعهده دارند. مشعلها، مخازن میعانات گازی، سیستم تخلیه و حوضچه سوخت، ذخیره و صدور محصولات، تأمین مواد مصرفی و حذف ضایعات در زیرمجموعه واحدهای جانبی قرار میگیرند.
در پالایشگاه گاز هنگام پردازش هیدروکربنها به علت تجمع جریانهای گرمایشی، حرارتی، فشاری و تبخیری و درگیر شدن مواد با قابلیتهای بالای اشتعال پذیری در فرآیند مختلف، پتانسیل بالقوه احتمال وقوع خطرات را افزایش میدهد. همین موضوع باعث افزایش مزایای بررسی بیمه پذیری ریسک پالایشگاه میشود.
بهطور کلی خساراتی که در اثر وقوع خطرات منجر به زیان میشوند، عبارتند از:
خسارات جانی:
افراد متخصص در تولید ممکن است در حوادث دچار جراحت، نقص عضو و یا فوت شوند که این اتفاقات در کشورهای نفتخیز در حال توسعه بیشتر اتفاق میافتد و باید هزینههای جبران اینگونه خسارات نیز در هزینههای ریسک منظور گردد.
خسارات مالی:
این نوع خسارت بر دو نوع خسارات مستقیم و خسارات غیر مستقیم است. خسارات مستقیم خساراتی هستند که مستقیماً در هنگام وقوع یک حادثه منجر به زیان مالی به بخش یا بخشهایی از واحدهای مختلف ریسک میشود. خسارات غیر مستقیم خساراتی هستند که شامل خسارات توقف در تولید و همچنین خسارات عدمالنفع میباشد که علاوه بر خسارات مستقیم موجب از دست دادن بازار فروش در شرایط رقابتی در بلند مدت میگردد.
این گروه از خسارات (جانی و مالی) باعث افزایش میزان اهمیت بررسی بیمه پذیری ریسک پالایشگاه خواهند شد.
شایعترین خطرات احتمالی در پالایشگاه گاز (مهم ترین دلیل بیمه پذیری ریسک پالایشگاهها) عبارتند از:
1.آتشسوزی و انفجار
2.نشت مواد
3.مواد شیمیایی مخاطرهآمیز
4.وجود فضاهای محدود
5.پاک کردن مخزن
6.مخاطرات ناشی از گاز دی اکسید کربن
7.خطای انسانی
8.شکست ماشینآلات
9.نقص ظروف تحت فشار صنعتی
10.خطرات طبیعی (شامل: زلزله، سیل و آب گرفتگی، طوفان، صاعقه)
11.خطرات خارجی (شامل: جنگ، آلودگی ناشی از مواد رادیواکتیو، سلاحهای الکترو مغناطیسی، حملات سایبری)
که تمام این مخاطرات منجر به اهمیت موضوع بیمه پذیری ریسک پالایشگاه میشوند
اگر نیاز دارید راجع به صنعت بیمه در تامین مالی اطلاعات کسب کنید اینجا کلیک کنید
پالایشگاههای گاز کشور، به عنوان یکی از بیمهگذاران بزرگ تحت پوشش بیمه قرار میگیرند. شرکتهای بیمه، ریسکهای حریق، صاعقه، انفجار، شکست ماشینآلات، خطا و غفلت، نقص ظروف تحت فشار صنعتی و خطرات طبیعی را به عنوان خطرات اصلی و تبعی تحت پوشش قرار میدهند.
با توجه به روش FMEA، ریسکهای شناسایی شده در پالایشگاه در 5 گروه حریق، انفجار، خطای انسانی، شکست ماشینآلات و نقص ظروف تحت فشار صنعتی طبقهبندی میشوند. 4 گروه اول به عنوان خطرات اصلی و ریسک آخر به عنوان خطر تبعی (در صورت نیاز بیمهگذار با حق بیمه بالاتر) در بیمه نامه پالایشگاه پوشش داده میشوند.
در گروه ریسکهای حریق، انفجار، خطای انسانی، شکست ماشینآلات و نقص ظروف تحت فشار صنعتی به ترتیب 152، 20، 18، 83 و 5 نوع ریسک شناسایی شده است.
به طور کلی در پالایشگاه گاز علیرغم ریسکهای بالا، تمامی ریسکهای اموال پالایشگاه بیمهپذیر هستند. بنابراین شرکتهای بیمه میتوانند تأمین مالی این گروه از ریسکها را در پالایشگاه به عهده داشته باشند.
برای کسب اطلاعات بیشتر راجعبه پالایشگاه گاز وارد لینک زیر شوید
