بیمه تمام خطر پیمانکاران از جمله کاربردی‌ترین بیمه‌های مسئولیت است که خسارات جانی که در اثر حادثه و در زمان اجرای عملیات نصب، مونتاژ یا دمونتاژ انواع ماشین‌آلات صنعتی و سایر خطراتی که ممکن است در یک کارگاه یا کارخانه صنعتی اتفاق بیفتد را تحت پوشش قرار می‌دهد. در این مقاله به بررسی بیمه تمام خطر پیمانکاران و پوشش‌های آن خواهیم پرداخت.
آشنایی با بیمه تمام خطر پیمانکاران
بیمه مهندسی مطابق شرایط بین‌المللی و به صورت تمام خطر صادر می‌گردد. بیمه تمام خطر پیمانکاران یا Contractor’s All Risk یکی از انواع بیمه‌نامه‌های مهندسی مورد استفاده در پروژه‌های در حال احداث می‌باشد. این بیمه‌نامه موظف به جبران خسارات مالی و جانی می‌باشد که در اثر حادثه و در حین اجرای عملیات نصب، مونتاژ یا دمونتاژ انواع ماشین‌آلات و تجهیزات و همچنین نصب هر نوع سازه با اسکلت فلزی در کارگاه‌های کوچک و بزرگ صنعتی، کارخانجات، صنایع خودروسازی، شیمیایی، فولاد، غذایی، چوب و کاغذ، چرم، کاشی‌سازی، صنایع وابسته به کشاورزی به وقوع می‌پیوندد.
این نوع بیمه همچنین خسارات مالی و جانی که در سیستم‌های مخابراتی، ابزارهای دقیق آزمایشگاهی، نیروگاه‌ها، پتروشیمی، پالایشگاه‌ها، پروژه‌های انتقال گاز یا نفت و خطوط انتقال نیرو رخ می‌دهد را نیز پوشش می‌دهد. بنابراین خریداری آن اهمیت بسیاری برای پیمانکاران و مقاطعه‌کاران دارد. بسیاری از پیمانکاران ضمن تهیه بیمه تکمیلی گروهی از بیمه تمام خطر نیز استفاده می‌کنند.
چه کسانی باید از بیمه تمام خطر پیمانکاران استفاده کنند؟
تمامی پیمانکارانی که فعالیت‌های صنعتی دارند قادر به استفاده از بیمه تمام خطر پیمانکاران می‌باشند. به طور کلی مخاطبین اصلی این بیمه‌نامه شامل افراد زیر می‌باشند:
• پیمانکاران رشته ساختمان
• پیمانکاران رشته آب (پیمانکاران بندها، سدها، مخازن آب و …)
• پیمانکاران رشته حمل و نقل
• پیمانکاران کاوش‌های زمینی (اکتشاف، حفاری، استخراج و …)
• پیمانکاران رشته کشاورزی (جنگل‌کاری، درخت‌کاری، آبیاری و …)
بیمه تمام خطر پیمانکاران (CAR) یا مقاطعه‌کاران چیست؟
بیمه‌گذار با تهیه بیمه تمام خطر مقاطعه‌کاران می‌تواند زیان‌های مالی ناشی از خسارات طبیعی و غیرطبیعی و غیرقابل پیش‌بینی که در طول مدت ساخت به عملیات اجرائی پروژه‌های عمرانی وارد می‌گردد را جبران نماید.
علاوه بر عملیات ساختمانی، عملیات نصب تجهیزات لازم، سوار کردن(مونتاژ) دستگاه‌ها و ماشین‌آلات، البته به شرطی که ارزش آن‌ها از ۲۰ درصد کل هزینه عملیات ساختمانی بیشتر نباشد، نیز تحت پوشش قرار می‌گیرند.
پروژه‌های تحت پوشش بیمه تمام خطر پیمانکاران
بعضی از پروژه‌های در حال ساخت که می‌توانند تحت پوشش این نوع بیمه قرار گیرند به شرح زیر می‌باشد:
• ساختمان‌های مسکونی، اداری، تجاری
• انواع سدها و یا سازه‌های انتقال آب
• انواع تونل
• راه‌ها
• فرودگاه‌‌ها
• اسکله‌ها و موارد مشابه
• مترو
• عملیات لوله‌گذاری و آبرسانی، زهکشی و فاصلاب شهری
• حفر چاه
خطرات تحت پوشش بیمه تمام خطر پیمانکاران در بیمه مهندسی
در این بیمه‌نامه کلیه خطرات طبیعی و غیر طبیعی و به طور کلی هر خطری که صریحاً استثناء نشده، تحت پوشش قرار می‌گیرد. بیمه‌گذار می‌تواند با در نظر داشتن شرایط حاکم بر پروژه، پوشش برای بعضی از خطرها را درخواست و برای بعضی دیگر درخواست ننماید، که در چنین شرایطی بیمه تمام خطر پیمانکاران از حالت تمام خطر خارج شده و به بیمه‌نامه “با خطرات ذکر شده” تبدیل خواهد شد. طبعاً در این حالت بیمه‌گذار حق بیمه کمتری را می‌پردازد، اما به دلیل ناشناخته بودن ماهیت حوادث طبیعی و غیرطبیعی، تهیه بیمه‌نامه تمام خطر ارجح می‌باشد.
در این بیمه‌نامه خسارات مالی وارد شده به پروژه و تاسیسات، همچون مبلغ پیمان، مصالح تهیه شده توسط کارفرما، تجهیزات ساختمانی، ماشین‌آلات ساختمانی، اموال مجاور، برداشت ضایعات و تعدیل از جمله مهم‌ترین مواردی هستند که تحت پوشش قرار می‌گیرند. علاوه بر موارد مذکور خسارات جانی و مالی وارد شده به اشخاص ثالث که از تقصیر و مسئولیت بیمه‌گذار ناشی میشوند نیز تحت پوشش قرار می‌گیرند.
استثنائات بیمه تمام خطر پیمانکاران
بیمه تمام خطر پیمانکاران موارد زیر را تحت پوشش قرار نمی‌دهد و موظف به جبران این قبیل خسارات نخواهد بود.
• هزینه‌های تعمیر و تعویض یا برطرف کردن نقص کار یا مصالح ساختمانی که مربوط به مصالح معیوب و یا انجام غیراصولی باشد که منجر به زیان یا از دست رفتن سرمایه شود تحت پوشش قرار نمی‌گیرند.
• خسارات غیرمستقیمی که به هر طریقی از جمله جرایم قراردادی، خسارات ناشی از تاخیر در انجام کار و عدم اجرای قرارداد یا از دست دادن آن باشد.
• فرسودگی، خوردگی، فساد در اثر مواد شیمیایی، زنگ‌زدگی و خرابی که در شرایط عادی جوی رخ دهد.
• شکستگی‌های مکانیکی یا الکتریکی و اختلال در کار تاسیسات و ماشین‌آلات و تجهیزات کارگاه.
• اتلاف یا وارد شدن آسیب به وسایل نقلیه مجاز جهت عبور و مرور
• خسارات مربوط به از بین رفتن یا آسیب به پرونده‌‌ها، نقشه‌ها، صورتحساب‌ها، فاکتورها، پول‌های رایج، تمبرها، اسناد، برات و سفته، اسکناس، اوراق بهادار و چک‌ها
• وارد شدن خسارت به وسایل نقلیه مجاز برای عبور و مرور در جاده‌های عمومی یا وسایل موتوری آبی یا هوایی در حین حمل
مدت زمان بیمه تمام خطر پیمانکاران
با در نظر داشتن شرایط اجرای این پروژه‌ها، طبق درخواست بیمه‌گذار مدت این بیمه نامه از زمان تخلیه مصالح در محل اجرای پروژه آغاز و تا پایان آن و تحویل پروژه به کارفرما ادامه خواهد داشت. علاوه بر آن، دوره نگهداری، از زمان تحویل موقت تا تحویل دائم نیز مطابق قرارداد می‌تواند تحت پوشش قرار گیرد.
شرایط استفاده از بیمه مسئولیت تمام خطر پیمانکاران
استفاده از بیمه مسئولیت تمام خطر پیمانکاران مستلزم رعایت شرایط عمومی به شرح زیر می‌باشد:
• شرکت بیمه‌گر تنها در صورت رعایت قوانین مندرج در بیمه‌نامه موظف به جبران خسارت خواهد بود. بنابراین لازم است بیمه‌گذار به کلیه پرسش‌های مندرج در فرم پیشنهاد بیمه نامه پاسخ درست و صحیح داده باشد.
• بیمه‌گذار موظف است همه سرمایه خود را مطابق جدول مشخصات به شرکت بیمه‌گر اطلاع دهد.
• در طول مدت بیمه‌نامه برای جلوگیری از وارد شدن آسیب به اموال و یا اشخاص ثالث و همچنین رعایت توصیه‌های ایمنی کارخانه سازنده لازم است بیمه‌گذار اصول ایمنی را رعایت نماید.
• کارشناسان شرکت بیمه می‌توانند پیش از صدور بیمه‌نامه پیمانکاران و همچنین در مدت بیمه‌نامه به صورت دوره‌ای از محل بیمه شده بازدید به عمل آورند و بیمه‌گذار می‌بایست اطلاعات ملزوم جهت ارزیابی خطر را در اختیار کارشناس شرکت بیمه قرار دهد.
• بیمه‌گذار می‌بایست فرانشیز مربوط به هر خسارت را با توجه به جدول ارائه شده در زمان خرید بیمه‌نامه پرداخت نماید.
منبع